ویژگیهای بلوغ و دوران نوجوانی

 کارگاه آموزش خانواده با عنوان: من دیگه بزرگ شدم

(ویژگی های بلوغ و دوران نوجوانی)

دبیرستان دوره اول تاریخ اجرا: 14/8/ 1403مدرس: دکتر زرین تاج خسروی

نوجوانی به دلیل تغییرات سریع جسمانی، روانی، شناختی و اجتماعی، دورانی دشوارتر از کودکی محسوب می¬شود.در این دوران بلوغ اتفاق میفتد که باعث گذار از کودکی به بزرگسالی است. دوران واسطه¬ای حیات انسان که پر از شور و هیجان و ایده¬آل¬ها و آرزوها و آشفتگی است. این سردرگمی نه تنها در نوجوان دیده می¬شود بلکه دامن والدین را هم گرفته و آنها را با یکی از سخت¬ترین دوران والدگری خود مواجه می¬سازد. به همین دلیل لازم است آگاهی والدین درباره ویژگی های نوجوانی و موضوع بلوغ افزایش پیدا کند.
اهم ويژگى‌هاى رشدي دانش‌آموزان دوره متوسطه
 رشد سريع قواى جسمانى و نيرومندى کم سابقه.
 رشد اندام های داخلی (قلب، کبد ، کلیه . . .)و تغییر در فعالیت غدد درون ریز
 رشد کامل هوش و رسيدن قدرت يادگيرى به حداعلاء خود.
 ورود به مرحله تفکر انتزاعى و گسترده شدن توانائى‌هاى فکرى و ذهني.
 دست يافتن به قواعد اجتماعى پايدار و احساس مسئوليت نسبت به برخى از قواعد اجتماعى و خانواده.
 رشد سريع قواى جسمانى و نيرومندى کم سابقه.
 رشد اندام های داخلی (قلب، کبد ، کلیه . . .) و تغییر در فعالیت غدد درون ریز
 رشد کامل هوش و رسيدن قدرت يادگيرى به حداعلاء خود.
 ورود به مرحله تفکر انتزاعى و گسترده شدن توانائى‌هاى فکرى و ذهني.
 دست يافتن به قواعد اجتماعى پايدار و احساس مسئوليت نسبت به برخى از قواعد اجتماعى و خانواده.
 پايان يافتن وابستگى شديد به والدين و تمايل به رهائى تدريجى از اين وابستگى و داشتن استقلال فردي
 افزايش روحيه ارزش‌گذارى به امور فرهنگي، هنرى و علمي.
 رسيدن به بلوغ كامل جنسى
ويژگي هاي روان شناختي اين دوره
 صرف وقت زیاد برای بررسی بدن خود
 عدم تحمل شنیدن انتقاد و سرزنش
 عدم تعادل و بی ثباتی عاطفی
 احساس یاس و ناکامی هنگام مواجهه با مشکلات
 داشتن بينشي متفاوت و فراتر از دوره كودكي
 داشتن توان و قدرتي جديد در خود در حدي كه مي خواهد خود را به ديگران بشناساند .
 احساس مي كند فرد مستقلي شده است و ديگر حاضر نيست همانند دوره كودكي به او امر و نهي شود .
ويژگي هاي اجتماعی اين دوره
 روابط نوجوان با والدين خود به تدريج دگرگون مي شود ديگر مانند گذشته با آنان ارتباط بر قرار نمي كند.
 نوجوان در اين دوره نياز شديدي به انتخاب دوست دارد
 نیاز به مورد توجه و تایید همسالان قرار گرفتن دارد
 توجه به وضع ظاهری ، اندام، لباس و آرایش خود
 احساس توانائى تأثيرگذارى و ايفاى نقش‌هاى مفيد اجتماعى و شرکت در زندگى گروهي
برخی از مشکلات اين دوره
 کشمکش بين استقلال و وابستگي
 طغيان عليه مراجع قدرت
 مشکل در پیدا کردن هويّت فردي
 چگونگي ارضاء نيازهاي جنسي
 عدم کنترل بر رفتار و هيجانات ناشي از تغييرات جسمي و رواني دوران بلوغ
 ترس از آينده(انتخاب رشته ی تحصیلی،انتخاب شغل،انتخاب همسرو…)
 دغدغه اقتصادي
 تعارض بين خواسته‌هاي والدين و گروه همسالان
 ترس و اضطراب
 برانگیخته شدن احساس مذهبی
 به هم ريختگي ارتباط با ديگران
نیاز های روانی-عاطفي اين دوران
 نیاز به احساس هویت و شناخت خود
 نیاز به احساس رشد،کمال و خود شکوفایی
 نیاز به اعتماد به نفس
 نیاز به تشخص و احترام و قدردانی شدن
 نیاز به مذهب و فلسفه حیات
 نیاز به مهربانی و محبت و دوست داشته شدن
 نیاز به امنیت، استقلال و ابراز وجود
 نیاز به پذیرش توسط گروه همسن
 نیاز به داشتن هدف مشخص
راه کارهای مواجهه والدین با مسائل بلوغ فرزندان
 برای بروز اختلاف نظرها با فرزندتان آمادگی داشته باشید .آنها شما را محک میزنند. حتی برای طرد شدن های موقتی آماده باشید .
 همه چیز را جدی نگیرید و سعی کنید شوخ طبع باشید .ضمن اینکه همدلانه با آنها برخورد میکنید.
 وقت خاصی تعیین کنید که به آنها گوش بدهید .
 تجربه های متنوع و متفاوتی برایشان ایجاد کنید شامل تفریحات و سرگرمی های متنوع و تجارب کاری و هنری و موارد دیگر.
 به فکر خودتان هم باشید .و در زمان مناسب کم کم حمایت خود را کم کنید و به مرور اجازه مستقل شدن به فرزندتان بدهید.
 شخصیت نوجوان تان را بشناسید و بجای دستور دادن نقش راهنمایی داشته باشید.
 از مناقشات خانوادگی پرهیز کنید و شیوه های برقراری ارتباط با نوجوانان را آموزش ببینید.
 به آنها اعتماد داشته باشیم(مثبت اندیش باشیم) و با آنها رابطه دوستی برقرار کنیم .
 آنها را تحقیر،تمسخر و سرزنش نکنید و به آنها احترام گذاشته و با آنها همدلی کنید.
 به تفاوت های فردی توجه داشته و آنها را با انواع آسیب های اجتماعی و با احکام دین آشنا کنید.
 در صورت لزوم آنها را با مشاوران متعهد و متخصص ارتباط دهید.