هوش دیداری – فضایی از دو جزء اصلی تشکیل شده است . بخش اول آن شامل درک دقیق و مشاهده متمرکز بر جهان دیداری – فضایی یا محیط اطراف کودک است. بخش دوم آن شامل توانایی کودک در تغییر و تحول در چیزهایی است که در محیط اطرافش مشاهده کرده و سپس در ذهن و تخیلات خود آن را به شکل و یا نحوه­ی جدیدی تغییر داده است .

بنابراین چنین کودکی می‌تواند در محیط اطراف خود یا در ذهنش، چیزهایی را ببیند و به چیزهایی دقت کند که سایر افراد قادر به دیدن آن نیستند یا به سادگی از کنار آن می‌گذرند . ضمناً می‌تواند از طریق روش‌های ذهنی یا فیزیکی دست به خلق چیزهای جدیدی بزند . مثلاً با الگوبرداری از چیزهایی که می‌بیند می تواند نقاشی، طراحی، مجسمه‌سازی کند، یا با دقت کردن به اطرافش و الهام گرفتن، ابداعات و اختراعات جدیدی انجام ‌دهد . کودکانی که از این توانایی بهره‌مند هستند و یا این مهارت در آن‌ها به تدریج پرورش داده شود به نوعی حساسیت و ریزبینی  دست پیدا می‌کنند، مانند دقت به خطوط، حالت‌ها، حجم‌ها، وسعت و مساحت ها ، تقارن و عدم تقارن ها، هماهنگی و عدم هماهنگی‌ها ، الگوها و رنگ‌ها و غیره.

در دنیای مدرن امروزی بهره‌مندی از هوش دیداری – فضایی یک توانایی منحصر به فرد محسوب می‌شود و معمولاً افرادی که از این نوع هوش بهره بیشتری دارند و مهارت‌های لازم در آنان به خوبی پرورش داده شده است در هر رشته، شغل و یا تخصصی که دارند نسبت به اطرافیان خود ، در صد موفقیت بیشتری دارند.