«بازیهای رایانه ای» ؛ عنوانی که تا صحبت از آن میشود، ناخودآگاه ذهن متوجه وجه سرگرمی – تفریحی و ابزاری برای گذراندن اوقات فراغت آن میشود. تا آنجا که اغلب فراموش میشود، بازیهای ویدئویی در جایگاه رسانه، ابزار نوین ارتباطی عصرحاضر برای جذب و تحت تاثیر قراردادن کاربران این بازیها است.
به نقل از اداره ارتباطات و امور بینالملل بنیاد ملی بازیهای رایانهای؛ بازیهای ویدئویی با داشتن دو خصیصه تکرارپذیری و تعاملی بودن و همچنین ارتباط عمده با مخاطبین کودک و نوجوان از مهمترین و تأثیرگذارترین رسانههای امروز محسوب میشود.
با پذیرفتن جایگاه رسانهای برای بازیهای ویدئویی، باید بپذیریم که برای فهم بهترآن، نیاز به «سواد بازیهای رایانه ای» بهعنوان یکی از شاخههای «سواد رسانه» است تا کاربران بازیها ، والدین و مربیان آموزشی ضمن آگاهی از ظرفیتهای بازیها با رویکردهای تهدید و فرصت آن آشنا شوند.
سواد رسانهای آمیزهای از تکنیکهای بهرهوری مؤثر از رسانهها و کسب بینش و درک برای تشخیص رسانهها از یکدیگر است. سواد رسانهای میتواند به ما بگوید چه مقدار از وقتمان را با چه رسانههایی پرکنیم.
بنابراین میتوان گفت که هدف سواد رسانهای تنظیم یک رابطه منطقی و مبتنی بر هزینه ـ فایده است، اینکه در برابر استفاده از رسانهها چه چیزهایی را از دست میدهیم و چه چیزهایی را به دست میآوریم و به عبارت بهتر، در مقابل زمان و هزینهای که صرف میکنیم چه منافعی درنهایت به دست میآوریم.
سواد بازی نیز از همین اصول پیروی میکند، یعنی نگاه واقعبینانه به نقات قوت و ضعف و نیز فرصتها و تهدیدات بازیها و مواجه فعالانه در بهکارگیری تکنیکهای به حداکثر رساندن بهرهمندی از فرصتهای بازیهای ویدئویی برای پیشبرد اهداف فردی و اجتماعی بدون ایجاد آسیب به سایر شئون و تکالیف زندگی ازجمله تحصیل، خانواده و …
وظیفه سواد بازی ایجاد قضاوت صحیح و فهم عمومی از قالب بازی و همچنین معرفی معیارهای سنجش برای انتخاب بازی متناسب با نیازها و علائق، سن، جنس، وضعیت اقتصادی و فرهنگی است.
با معرفی این معیارها تلاش میشود تا مخاطب به این قدرت تشخیص برسد که بتواند خودش، بازیهای خوب از بد را تشخیص داده و آسیبها را به حداقل رسانده و در مرحله بعد با انتخاب بازیهای متناسب با اهداف و نیازهای خود بهرهوری را به حداکثر برساند.